شفافیت حلقه پنهان یا گم شده بسیاری از سطوح مدیریتی در نهادهای اجتماعی کشور ماست. در حالی که رشد تکنولوژیهای ارتباطی باعث شده تا بخش گستردهای از سیاستها، روابط و گفتمانهای جاری و ساری در نهادهای اجتماعی در یک ویترین شیشهای قرار بگیرد، هنوز اینرسی موجود در برخی نهادها، مانع از بروز شفافیت اداری در آنها میشود. شفافیت اداری یعنی در معرض نظارت قرار دادن امور، روابط و مناسباتی که نیاز به حضور یا مشارکت عام دارند. دراین میانبرخی از نهادها توانستند خود را با نیاز و ضرورت امروز جامعه هماهنگ کنند و البته برخی دیگر نه. ناگفته پیداست که پیشگیری از بروز فساد و تخلف در روابط سازمانی بویژه در مناسبات اقتصادی، نتیجه شفافسازی اداری است.
.
در چند سال اخیر سازمان زیباسازی شهر تهران، به عنوان نهادی عمومی که از قضا مراودات و مناسبات مالی-اقتصادی بسیاری را پشتیبانی و هدایت میکند در کانون توجه فعالان اقتصادی و شهری تهران قرار دارد. حجم معادلات اقتصادی این سازمان به لحاظ ارزش اقتصادی حجم بسیار گستردهای است. طبیعتا حساسیت و نگرانی جامعه را بیش از دیگر نهادهای اجتماعی بر میانگیزد. بااینحال خوشبختانه در چندسالاخیر تلاش شده تا رویکردی واقع بینانه و عموما شفاف درباره مناسبات اقتصادی این سازمان شکل بگیرد. دربسیاری از امور مربوط به واگذاری امکانات شهری، مناقصهها و مزایدهها و دیگر قراردادهای اقتصادی، عنصر شفافیت حاضر بوده است. امکان نظارت عمومی بر وجوه بسیاری از این مناسبات وجود داشته است. ازایننظر میتوان نمره قبولی به این نهاد داد. همچنین امیدوار بود که تمایل به ایجاد شفافیت «گلولهبرفیوار» به دیگر نهادهای عمومی-اجتماعی سرایت کند.
نکته قابل توجه آن است که شهرداریهای کشور به عنوان نهادهای عمومی که بودجه و منابع مالی خود را از محل امکانات شهری، فضاهای شهری و دیگر اموال عمومی تامین میکنند، بیش از هر ارگان یا نهاد دیگری در کانونتوجه و توقع شهروندان برای شفافسازی قرار دارند. اما شفافیت اداری و سازمانی بسیار آسیبپذیر است. یعنی نهادهای شفاف همواره در معرض انتقاد، اعتراض و اتهام قرار دارند زیرا منافع شخصی را پشتیبانی نمیکنند. برایناساس سازمان زیباسازی شهرداری تهران به عنوان یک نهاد شفاف آینده دوگانهای میتواند داشته باشد. راه اول این است که بدون توجه به حواشی، همچنان قدرت وصلابت خود را در رویکرد شفافیتسازی که در پیش گرفته حفظ کند و همچنان با تأسی از الگوهای احترام به حقوق شهروندان و نظارت آنان بر روابط و مناسبات اقتصادی خود به حیات اجتماعی اش ادامه بدهد. راه دوم این است که تحت تاثیر فشارها تسلیم شود و درگردونه پنهانکاریها گمبشود.
.
امیدوارم کسانی که امکان اثرگذاری دارند به تحکیم هرچه بیشتر شفاف سازی در این نهاد عمومی کمک کنند. نگذارند فضای زد و بندهای اقتصادی و فسادهای احتمال به این سیستم مدیریتی در این سازمان آسیب بزند. شورای شهر تهران که برآمده از متن و رای مردم است مهمترین ارگانی است که میتواند مطالبه نظارت را در میان نهادهای عمومی پیگیری کند. از الگوهای شفاف مدیریتی در نهادهایی مانند زیباسازی حراست کند. امیدوارم این رویکرد روز به روز گسترش پیدا کند و همه گیرتر شود.